คำราชาศัพท์
ตารางที่
2-1
แสดงคำราชาศัพท์หมวดเครื่องใช้
เครื่องใช้
|
คำราชาศัพท์
|
เครื่องใช้
|
คำราชาศัพท์
|
เสื้อ
รองท้า ของเสวย ที่นอน ม่าน, มุ้ง ถาดน้ำชา คนโทน้ำ ผ้าอาบน้ำ ปืน เข็มขัด ประตู เตียงนอน ผ้าเช็ดตัว |
ฉลองพระองค์
ฉลองพระบาท เครื่อง พระยี่ภู่ พระวิสูตร พระสูตร ถาดพระสุธารส พระสุวรรณภิงคาร พระภูษาชุบสรง พระแสงปืน รัดพระองค์ , ผ้าชุบสรง , ผ้าสรง พระปั้นเหน่ง พระทวาร พระแท่นบรรทม ซับพระองค์ |
ผ้าเช็ดหน้า
กระจกส่อง ข้าว น้ำกิน ตุ้มหู ช้อน ช้อนส้อม ปิ่น ไม้เท้า หมาก น้ำชา เหล้า กางเกง |
ซับพระพักตร์
พระฉาย พระกระยาเสวย( พระมหากษัตริย์ ) พระสุธารส พระกุณฑลพาน ฉลองพระหัตถ์ ฉลองพระหัตถ์ส้อม พระจุฑามณี ธารพระกร พานพระศรี พระสุธารสชา น้ำจัณฑ์ พระสนับเพลา พระที่ (ราชวงศ์) |
ตารางที่
2-2
แสดงคำราชาศัพท์หมวดร่างกาย
ร่างกาย -- คำราชาศัพท์
|
ร่างกาย -- คำราชาศัพท์
|
ผม -- พระเกศา
ไหปลาร้า -- พระรากขวัญ หน้าผาก -- พระนลาฎ ท้อง -- พระอุทร หลัง -- พระขนอง นิ้วมือ -- พระองคุลี บ่า -- พระอังสะ จุก -- พระโมฬี นม -- พระถัน, พระเต้า นิ้วชี้ -- พระดรรชนี จมูก -- พระนาสิก ฟัน -- พระทนต์ อก -- พระอุระ, พระทรวง หู -- พระกรรณ เอว -- บั้นพระองค์, พระกฤษฎี ลิ้น -- พระชิวหา ผิวหนัง -- พระฉวี ข้อเท้า -- ข้อพระบาท ปอด -- พระปับผาสะ ปาก -- พระโอษฐ์ คาง -- พระหนุ รักแร้ -- พระกัจฉะ ดวงหน้า -- พระพักตร์ ผิวหน้า -- พระราศี |
ลิ้นไก่ --
มูลพระชิวหา
ไรฟัน -- ไรพระทนต์ ตะโพก -- พระโสณี แข้ง -- พระชงฆ์ นิ้วก้อย -- พระกนิษฐา คอ -- พระศอ เนื้อ -- พระมังสา เหงื่อ -- พระเสโท ปัสสาวะ -- พระบังคนเบา สะดือ -- พระนาภี อุจจาระ -- พระบังคนหนัก ขน -- พระโลมา เถ้ากระดูก -- พระอังคาร น้ำลาย -- พระเขฬะ ข้อมือ -- ข้อพระหัตถ์ คิ้ว -- พระขนง น้ำตา -- น้ำพระเนตร, ต้นขา -- พระอุรุ พระอัสสุชล หัวเข่า -- พระชานุ ต้นแขน -- พระพาหุ ขนระหว่างคิ้ว -- พระอุณาโลม เงา -- พระฉายา จอนหู -- พระกรรเจียก |
ตาราง
2-3 แสดงคำราชาศัพท์หมวดเครือญาติ ราชตระกูล
คำศัพท์
|
คำราชาศัพท์
|
คำศัพท์
|
คำราชาศัพท์
|
พ่อ
|
พระชนก พระบิดา
|
แม่
|
พระชนนี, พระมารดา
|
ปู่, ตา
|
พระอัยกา, พระอัยกี
|
ย่า, ยาย
|
พระอัยยิกา
|
ลุง
|
พระปิตุลา
|
ป้า
|
พระปิตุจฉา
|
พี่ชาย
|
พระเชษฐา
|
พี่สาว
|
พระเชษฐภคินี
|
น้องชาย
|
พระอนุชา
|
ลูกสะใภ้
|
พระสุณิสา
|
พ่อผัว,
พ่อตา
|
พระสัสสุระ
|
พี่เขย,
น้องเขย
|
พระเทวัน
|
ผัว
|
พระสวามี
|
ลูกเขย
|
พระชามาดา
|
ตาราง
2-4 แสดงคำราชาศัพท์หมวดคำกริยา
คำศัพท์
|
คำราชาศัพท์
|
คำศัพท์
|
คำราชาศัพท์
|
ถาม
|
พระราชปุจฉา
|
ดู
|
ทอดพระเนตร
|
ทักทายปราศรัย
|
พระราชปฏิสันถาร
|
ให้
|
พระราชทาน
|
ไปเที่ยว
|
เสด็จประพาส
|
อยากได้
|
ต้องพระราชประสงค์
|
ทาเครื่องหอม
|
ทรงพระสำอาง
|
เขียนจดหมาย
|
พระราชหัตถเลขา
|
ไหว้
|
ถวายบังคม
|
แต่งตัว
|
ทรงเครื่อง
|
อาบน้ำ
|
สรงน้ำ
|
มีครรภ์
|
ทรงพระครรภ์
|
ตัดสิน
|
พระบรมราชวินิจฉัย
|
หัวเราะ
|
ทรงพระสรวล
|
นอน
|
บรรทม
|
รับประทาน
|
เสวย
|
นั่ง
|
ประทับ
|
ป่วย
|
ประชวร
|
ไป
|
เสด็จ
|
ชอบ
|
โปรด
|
ตาราง
2-5
แสดงคำราชาศัพท์หมวดสรรพนาม
คำที่ใช้แทน
|
คำราชาศัพท์
|
ใช้กับ
|
แทนชื่อผู้พูด (บุรุษที่ 1)
|
ข้าพระพุทธเจ้า
กระผม, ดิฉัน
|
พระมหากษัตริย์
ผู้ใหญ่,
พระสงฆ์
|
แทนชื่อที่พูดด้วย (บุรุษที่ 2)
|
ใต้ฝ่าละอองธุรีพระบาท
ใต้ฝ่าละอองพระบาท
|
พระมหากษัตริย์
พระบรมราชินี
พระบรมราชนนี พระบรมโอสรสาธิราช พระบรมราชกุมารี |
แทนชื่อที่พูดด้วย
|
ฝ่าพระบาท
|
เจ้านายชั้นสูง
|
แทนชื่อที่พูดด้วย
|
พระคุณเจ้า
|
พระสงฆ์ผู้ทรงสมณศักดิ์
|
แทนชื่อที่พูดด้วย
|
พระคุณท่าน
|
พระภิกษุสงฆ์ทั่วไป
|
แทนชื่อที่พูดด้วย
|
พระเดชพระคุณ
|
เจ้านาย,
หรือพระภิกษุที่นับถือ
|
แทนผู้ที่พูดถึง (บุรุษที่ 3)
|
พระองค์
|
พระราชา,
พระพุทธเจ้า, เทพผู้เป็นใหญ่
|
แทนผู้ที่พูดถึง
|
ท่าน
|
เจ้านาย,
ขุนนางผู้ใหญ่, พระภิกษุ, ผู้ใหญ่ที่นับถือ
|
ตาราง
2-6
แสดงคำราชาศัพท์หมวดพระสงฆ์
คำสามัญ
|
คำราชาศัพท์
|
คำสามัญ
|
คำราชาศัพท์
|
สรงน้ำ
|
อาบน้ำ
|
จังหัน
|
อาหาร
|
คำสอน(พระสังฆราช)
|
พระโอวาท
|
คำสั่ง(พระสังฆราช)
|
พระบัญชา
|
จำวัด
|
นอน
|
ฉัน
|
รับประทาน
|
ธรรมาสน์(พระสังฆราช)
|
พระแท่น
|
จดหมาย(พระสังฆราช)
|
พระสมณสาสน์
|
นิมนต์
|
เชิญ
|
อาพาธ
|
ป่วย
|
ที่นั่ง
|
อาสนะ
|
จดหมาย
|
ลิขิต
|
ปัจจัย
|
เงิน
|
ปลงผม
|
โกนผม
|
เรือนที่พักในวัด
|
กุฏิ
|
ห้องอาบน้ำ
|
ห้องสรงน้ำ
|
ประเคน
|
ถวาย
|
เพล
|
เวลาฉันอาหารกลางวัน
|
ห้องสุขา
|
ถาน,เวจกุฎี
|
อาหาร
|
ภัตตาหาร
|
มรณภาพ
|
ตาย
|
ประเคน
|
ถวาย
|
คำแจ้งถวายจตุปัจจัย
|
ใบปวารณา
|
อาหารถวายพระด้วยสลาก
|
สลากภัต
|
อังคาด
|
เลี้ยงพระ
|
ลิขิต
|
จดหมาย
|
สถานที่พระภิกษุใช้อาศัย
|
เสนาสนะ
|
เครื่องนุ่งห่ม
|
ไตรจีวร
|
ยารักษาโรค
|
คิลานเภสัช
|
คนรู้จัก
|
อุบาสก,อุบาสิกา
|
รูป
|
ลักษณนามสำหรัพระภิกษุ
|
องค์
|
ลักษณนามสำหรัพระพุทธรูป
|
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น